«Δεν είμαι βέβαιος τί πρέπει να κάνω και δεν ξέρω αν κάνω σωστά που σας μιλάω. Απλά δεν ξέρω τι να πω αλλά και τι να κάνω; Μπορεί τα παιδιά να έχουν δίκιο γι’ αυτά που λένε αλλά σήμερα με χτύπησαν και πάλι. Δεν ξέρω τι μπορώ να κάνω. Ο πατέρας μου μου είπε – κάν’ τους το ίδιο, τον δικό μου τον γιό δεν τον αγγίζει κανένας. Εάν το έκανα; Πλάκα μου κάνετε; Εάν μπορούσα να το κάνω θα το είχα κάνει, δε θα περίμενα τον μπαμπά να μου το πει. Απλά δεν του είπα ξανά τίποτε. Δεν είμαι ο γιός που θα ήθελε, ο γιός που περίμενε. Προσπαθώ να κάνω ότι δε με νοιάζει, ότι δε με ενοχλεί, αλλά είμαι μαζί τους τόσες ώρες. Δεν είναι μόνο ότι με χτυπήσανε, είναι ότι είναι άσχημο να γελάνε μαζί σου. Αύριο θα πάμε εκδρομή. Πάλι θα κάτσω μόνος στο λεωφορείο και θα είμαι μόνος εκεί που θα πάμε. Θα πω στους γονείς μου ότι θα πάω αλλά θα κάνω κοπάνα και θα πάω να κάτσω κάπου. Καλύτερα να νομίζουν ότι έχω φίλους, να μην ντρέπονται για μένα». | Κλήση στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού»
Ο Εκφοβισμός (Bullying), είτε από την πλευρά του παιδιού που ασκεί bullying είτε από την πλευρά του παιδιού που δέχεται τον εκφοβισμό συνδέεται με την εμφάνιση άλλοτε έκδηλων και άλλοτε πιο σιωπηλών δυσκολιών στην ομαλή ανάπτυξη των παιδιών.
Το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, αποτελεί ένα φαινόμενο, που όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία ερευνών ο αριθμός των περιστατικών αυξάνεται εκθετικά, με πολυάριθμα περιστατικά να έχουν αναφερθεί στη χώρα μας και διεθνώς.
Σύμφωνα με σχετική Πανελλαδική έρευνα που εκπόνησε «Το Χαμόγελο του Παιδιού», 1 στα 3 παιδιά (32,4%), σε σύνολο Γεωγραφικών Περιφερειών και Σχολικών Βαθμίδων σε όλη την Ελλάδα, δέχεται εκφοβισμό, με 1 στα 6 παιδιά να δηλώνουν ότι αισθάνονται πώς το σχολείο τους δεν τους μαθαίνει να μην εκφοβίζουν τους συμμαθητές τους
Υπάρχουν ενδείξεις που οφείλουν να προβληματίσουν τους γονείς/κηδεμόνες, όταν συναντάται η περίπτωση παιδιών που εκφοβίζονται ή που εκφοβίζουν, καθώς αντιμετωπίζουν συνέπειες πολλές και σημαντικές.
Το παιδί που εκφοβίζεται είναι πιθανό να:
- Εμφανίσει μελαγχολική διάθεση
- Θεωρεί τον/την εαυτό του υπεύθυνο/η για αυτό που του/της συμβαίνει
- Νιώθει αισθήματα ντροπής, φόβου, μοναξιάς, θυμού
- Παρουσιάσει σωματικά συμπτώματα -πονοκέφαλο, πόνους στην κοιλιά κ.ά.
- Παρουσιάσει συναισθηματικές δυσκολίες, ευερεθιστότητα, επιθετική συμπεριφορά, μελαγχολία
- Αυτοτραυματιστεί ή να παρουσιάσει αυτοκτονικό ιδεασμό
- Εμφανίσει απότομη πτώση στη σχολική επίδοση
- Εμφανίσει οποιαδήποτε απότομη αλλαγή -χωρίς δικαιολογία- στην όρεξη, στον ύπνο και τη διάθεση του
Από την άλλη πλευρά το παιδί που εκφοβίζει:
- Υπάρχει κίνδυνος να εμπλακεί σε παραβατικές συμπεριφορές όπως, κλοπές, χρήση ναρκωτικών ουσιών, αλκοόλ κ.λπ.
- Εμφανίσει επιθετικές συμπεριφορές προς τους άλλους
- Δυσκολία να λειτουργήσει μέσα σε όρια και κανόνες
- Υπάρχει κίνδυνος να απουσιάσει συχνά από το σχολικό πλαίσιο και κατ’ επέκταση να διακόψει τη φοίτηση τους σε αυτό.
- Υπάρχει κίνδυνος να συνάπτει επιφανειακές διαπροσωπικές σχέσεις που να μη διέπονται από σεβασμό, αγάπη και φροντίδα
Και στις δύο περιπτώσεις είναι άμεση ανάγκη να υπάρχει υποστήριξη και φροντίδα προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω δυσκολίες στη ζωή τους. Είναι σημαντικό τα παιδιά να αισθάνονται ασφάλεια να μιλήσουν για αυτό που βιώνουν στους γονείς/κηδεμόνες και τους δασκάλους τους και εκείνοι με τη σειρά τους, να είναι καλοί και ενεργοί ακροατές και να σταθούν δίπλα τους με ψυχραιμία και αγάπη.
Για κάθε παιδί οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί τους, αποτελούν τα πρόσωπα αναφοράς τους, επομένως γονείς και εκπαιδευτικοί οφείλουν να ενωθούν ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο αυτό ολιστικά και συντονισμένα. Τέλος, είναι σημαντικό να ενισχύσουμε τον ρόλο των παρατηρητών. Η στάση που θα τηρήσουν τα παιδιά που είναι παρατηρητές τέτοιων φαινομένων φαίνεται πως μπορεί να διακόψει εκφοβιστικές συμπεριφορές, μιλώντας και παίρνοντας θέση ενάντια στη βία.
Μια ξεκάθαρη πολιτική ενάντια στη βία και η τοποθέτηση κάθε φορά απέναντι στα φαινόμενα βίας και εκφοβισμού, συμβάλλουν στην αποτελεσματική διαχείριση του φαινομένου.
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» έχοντας την προεδρία και τον συντονισμό του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Σχολικού Εκφοβισμού (www.antibullying.eu) έχει αναπτύξει δράσεις και εργαλεία προς την παραπάνω κατεύθυνση, πραγματοποιώντας καθημερινά παρεμβάσεις πρόληψης και ευαισθητοποίησης στη σχολική κοινότητα και δράσεις αντιμετώπισης και διαχείρισης του φαινομένου.
Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση μπορείτε να επικοινωνήσετε, δωρεάν, όλο το 24ωρο, 365ημέρες τον χρόνο:
- «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών 116111», ώστε να συζητήσετε με έναν ψυχολόγο όλα αυτά που μπορεί να σας απασχολούν σε σχέση με το παιδί σας
- Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056
- Μέσω μηνύματος στην εφαρμογή CHAT 1056
- Μέσω αναφοράς στο Cybertipline Hellas του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού»
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε και στο www.hamogelo.gr
