Τι είναι το Τεστ ΠΑΠ ;
Έχει πάρει το όνομά του από τον Έλληνα επιστήμονα Γεώργιο Παπανικολάου. Είναι μια εξέταση για τις γυναίκες, κατά την οποία λαμβάνεται δείγμα κολπικού και τραχηλικού υγρού για τη διάγνωση διαφόρων ασθενειών, όπως του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, του ιού HPV και άλλων. Ουσιαστικά, είναι η λήψη κολποτραχηλικών επιχρισμάτων από τον οπίσθιο κολπικό θόλο, το έξω στόμιο του τραχήλου της μήτρας και τον ενδοτράχηλο.
Το Τεστ Παπ μάς πληροφορεί μόνο για ασθένειες στον τράχηλο και τον κόλπο. Σε πολλές περιπτώσεις, για παράδειγμα, μπορεί να διαπιστωθεί μία κολπίτιδα ή μια τραχηλίτιδα. Είναι η πιο αξιόλογη διαγνωστική δοκιμασία για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε ενδοεπιθηλιακό στάδιο.
Πώς γίνεται;
Αν είσαι γυναίκα που έχει σεξουαλικές επαφές, και ειδικά αν είσαι από 18 και πάνω, τότε ιδανικά πρέπει να κάνεις Test Pap μία φορά το χρόνο. Έστω για check up. Όταν κανονίσεις να πας να κάνεις το τεστ αυτό, καλό είναι να μην είσαι αδιάθετη και να μην έχεις χρησιμοποιήσει ενδοκολπικές αλοιφές για δύο ημέρες πριν την εξέταση, για να βγουν ακριβή τα αποτελέσματα. Είναι μια φθηνή σε κόστος εξέταση, αλλά, ταυτόχρονα, μια ιδιαίτερα αποτελεσματική διαγνωστική μέθοδος, την οποία πρέπει να κάνεις κάθε χρόνο, ακόμα και αν δεν έχεις κάποιο σύμπτωμα ασθένειας. Είναι μια ανώδυνη και ολιγόλεπτη διαδικασία.
Η λήψη των δειγμάτων των υγρών γίνεται με ειδική σπάτουλα και βουρτσάκι. Ύστερα γίνεται επίστρωση σε αντικειμενοφόρο πλάκα και μονιμοποίηση και, μετά τη χρώση με χρωστική Παπανικολάου, γίνεται μικροσκοπικός έλεγχος. Στη συνέχεια, γίνεται έρευνα στα κύτταρα για αλλοιώσεις στον πυρήνα και στο πρωτόπλασμα.
Κατηγορίες κυττάρων
Τα κύτταρα ταξινομούνται σε κατηγορίες, οι οποίες είναι:
- Κατηγορία Ι = φυσιολογικό επίχρισμα
- Κατηγορία ΙΙ = φλεγμονώδες επίχρισμα
- CIN I = ελαφρά δυσπλασία
- CIN II = μέτρια δυσπλασία
- CIN III = σοβαρή δυσπλασία
- Κατηγορία ΙΙΙ = δυσκαρύωση κυττάρων (ύποπτα κύτταρα με ανωμαλίες στους κυτταρικούς πυρήνες)
- Κατηγορία ΙV =διάσπαρτα κακοήθη κύτταρα
- Κατηγορία V = κακοήθη κύτταρα κατά σωρούς
Ιός HPV και τα είδη του
Το Τεστ Παπ εντοπίζει τις πρώτες βλάβες από τον ιό των κονδυλωμάτων (HPV) (κυρίως τύποι 16-18) που προκαλεί καρκίνο στον τράχηλο. Να σημειωθεί εδώ ότι από την κατηγορία CIN II και πάνω, πρέπει να ακολουθηθεί μια επιπλέον διαδικασία. Αυτή λέγεται κολποσκόπηση. Στη διαδικασία αυτή χρησιμοποιείται οξικό οξύ, και στη συνέχεια διάλυμα Lugol, εντοπίζονται οι περιοχές στο επιθήλιο του τραχήλου και γίνεται σε αυτές βιοψία, για την ιστολογική τεκμηρίωση της πάθησης.
Σε αρχικό στάδιο τα κονδυλώματα δεν δημιουργούν πρήξιμο ή κοκκινίλα, αλλά αργότερα διογκώνονται και πολύ συχνά προκαλούν αιμορραγία. Είναι το πιο διαδεδομένο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Τα κονδυλώματα, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα, μεταδίδονται με οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής επαφής. Ακόμα και η απλή δερματική επαφή είναι αρκετή για να μεταδοθεί ο ιός.
Ο ιός HPV (ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων) διαδίδεται όλο και περισσότερο τελευταία. Έχουν ανακαλυφθεί πάνω από 150 υποτύποι HPV και 40 από αυτούς μεταδίδονται σεξουαλικά και σχετίζονται με τα επιθήλια των γεννητικών οργάνων. Κάποιοι από αυτούς (τύποι 6, 11, 40, 42, 43, 44, 55, 61, 70, 72, 81, 83, 84, 89) προκαλούν εξωτερικά κονδυλώματα, που συνήθως δεν είναι καρκινογόνα, ενώ άλλοι (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 53, 56, 58, 59, 66, 68, 70, 73, 82, 85) ενσωματώνονται στο DNA και δημιουργούν υποκλινικές φλεγμονώδεις αλλοιώσεις στα επιθήλια του βλεννογόνου και εμμένουσα λοίμωξη, που μπορεί να οδηγήσει σε προκαρκινικές αλλοιώσεις.
Ένα θετικό αποτέλεσμα λοίμωξης από τον ιό HPV οδηγεί το 10% των γυναικών σε προκαρκινικές αλλοιώσεις και σε εμμένουσα λοίμωξη, ενώ το 1% σε καρκίνο του τράχηλου της μήτρας, που θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Τα χείλη των γεννητικών οργάνων, η είσοδος του κόλπου και το περίνεο είναι τα μέρη του σώματος της γυναίκας, όπου συνήθως εμφανίζονται τα εξωτερικά κονδυλώματα.
Πώς να προστατευθείς;
Πέρα από το προφυλακτικό, που προστατεύει ελάχιστα μόνο την περιοχή που καλύπτει, σαν γυναίκα, μπορείς να κάνεις κάτι για να προστατευθείς ακόμα παραπάνω. Εκτός από το Test Pap, που αναφέρθηκε και πιο πάνω ότι είναι καλό να κάνεις κάθε χρόνο, να έχεις υπόψιν σου και το νέο τεστ, το λεγόμενο Thin Prep, που γίνεται όπως το Test Pap, αλλά τα αποτελέσματά του είναι ακριβέστερα, ως προς την περιγραφή των κυττάρων. Το Thin Prep και το HPV DNA test αποτελούν ουσιαστικά μια εξελιγμένη μορφή του Test Pap.
Προτείνεται για εσένα, αν έχεις φλεγμονώδεις αλλοιώσεις HPV στον τράχηλο της μήτρας, οι οποίες δεν έχουν υποχωρήσει μετά από ένα – ενάμιση έτος (18 μήνες), που είναι ο χρόνος που απαιτείται για να ενεργοποιηθεί η άμυνα του οργανισμού.
Λένε πως ο καλύτερος τρόπος προστασίας από κάτι είναι η πρόληψη. Για αυτό, λοιπόν, μην αμελείς αρχικά το ετήσιο Test Pap σου. Αν χρειαστεί, να έχεις κατά νου το Thin Prep τεστ και το HPV DNA τεστ.
Όλες οι νεαρές κοπέλες, πριν ξεκινήσουν τις σεξουαλικές επαφές, καλό είναι να κάνουν το εμβόλιο έναντι του ιού των κονδυλωμάτων (HPV), που αδρανοποιεί τους ογκογόνους τύπους του ιού 16 και 18 και προφυλάσσει από τον καρκίνο του τραχήλου και της μήτρας, μην επιτρέποντας στον ιό να ενσωματωθεί στο ανθρώπινο DNA και να νοσήσει (μέχρι την ηλικία των 18 ετών, το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν).
Μην ξεχνάς ότι κάποιες ασθένειες δεν παρουσιάζουν εμφανή συμπτώματα. Για αυτό, μην αμελείς την υγεία σου και κλείσε ραντεβού στον/στην γυναικολόγο σου, για να είσαι ασφαλής, όπως και να έχει.