Ξεκινάμε τη συγγραφή του παρόντος άρθρου με μία υπόθεση. Έχεις πάρει το αυτοκίνητό σου για να κάνεις την καθιερωμένη βόλτα του Σαββατόβραδου. Η διάθεση σου είναι ευχάριστη και δεν είναι, καθόλου, δύσκολο να φανταστείς γιατί. Η βόλτα, η παρέα, η μουσική στο αυτοκίνητο όλα δείχνουν ότι η αποψινή νύχτα θα είναι μαγική. Μαγική είπαμε; Το κακό μάτι φταίει για όλα. Στη διασταύρωση λίγο πριν τον προορισμό σου πετάγεται ένα αυτοκίνητο που πέφτει πάνω στο δικό σου, τα δύο οχήματα συγκρούονται, αλλά για καλή σας τύχη δεν παθαίνει κανείς τίποτα.
Ο οδηγός του αυτοκινήτου φαίνεται να είναι κάποιος περιπατητής του Σαββατόβραδου, κάτι σαν εσένα δηλαδή, με τη διαφορά ότιδεν έχει καταφέρει να καταπολεμήσει τη βιασύνη του και να ελέγξει τον ενθουσιασμό του. Λεπτομέρειες θα μας πεις. Σφίγγεις τις γροθιές σου και ετοιμάζεσαι να βγάλεις από μέσα σου αυτόν το «Μιχάλη Ζαμπίδη» που κρατάςστην άκρη για τέτοιες περιστάσεις. Πριν δοκιμάσεις τις ικανότητες σου στηπυγμαχία, όμως, σκέψου μία άλλη λύση. Την αγωγή αποζημίωσης.
Προϋποθέσεις για την αγωγή αποζημίωσης
Έχεις καταλάβει, ήδη, φανταζόμαστε, πως οι λέξεις «αγωγή» και «αποζημίωση»παραπέμπουν στους νόμους, τα δικαστήρια και τους δικηγόρους. Στον κόσμο αυτό, που λες, παίζει μεγάλο ρόλο να τεκμηριώνεις κάθε απόδειξη που επιβεβαιώνει έναν ισχυρισμό ή μία αξίωσή σου. Έτσι και στην περίπτωση των τροχαίων ατυχημάτων. Το άρθρο 10 του νόμου ΓΠΝ/1911, καθώς και τα άρθρα330 και 914 του Αστικού Κώδικα ορίζουν, εμπράκτως, τρεις προϋποθέσεις για να αποζημιωθείς μετά από ένα τρακάρισμα. Τις αναφέρουμεπαρακάτω:
- Παράνομη πράξη εκ μέρους του οδηγού. Είναι προφανές ότι πρέπει να αποδείξεις πως αυτός/-ή που σε τράκαρε έχει παρανομήσει.
- Υπαιτιότητα του οδηγού. Πρέπει να αποδείξεις ότι ο οδηγός που σε τράκαρε συμπεριφέρθηκε με δόλο ή με αμέλεια. Ο δόλος προϋποθέτει την πρόθεση του οδηγού να προκαλέσει βλάβες ή απλά τη γνώση του ότι τις προκαλεί. Η αμέλεια σχετίζεται με όσα παρέλειψε να κάνει.
- Αιτιώδης σχέση μεταξύ των παραπάνω και του ατυχήματος. Για να το κάνουμε λιανά, πρέπει να αποδείξεις ότι μία παράνομη πράξη, μία δόλια ενέργεια ή αμέλεια οδήγησαν στο τροχαίο. Δεν αρκεί η τέλεση αυτών των πράξεων από μόνη της, πρέπει να σχετίζονται με το συμβάν.
Ποιος θα σε αποζημιώσει;
Πάμε στο επόμενο ερώτημα, λοιπόν. Έχεις αποδείξει ότι πρέπει να αποζημιωθείς, αλλά πρέπει να ξέρεις και από ποιον. Η νομοθεσία λέει ότι οι υπόχρεοι για την καταβολή αποζημίωσης στα θύματα των τροχαίων ατυχημάτων είναι ο οδηγός του οχήματος που προκάλεσε το ατύχημα, οι κληρονόμοι του, ο ιδιοκτήτης του οχήματος που οδηγούσε ο υπεύθυνος για το ατύχημα οδηγός (στην περίπτωση που δεν ταυτίζονται τα δύο πρόσωπα), ο «εποπτεύων άλλον σε υπηρεσία» και, τέλος, η ασφαλιστική εταιρεία.
Ασφαλώς, θα γνωρίζεις ήδη ότι τα περισσότερα θύματα τροχαίων ατυχημάτων «στοχεύουν», πρώτα, στις ασφαλιστικές εταιρείες, αφού ο νόμος δίνει το δικαίωμα στα θύματα των τροχαίων να διαλέξουν από ποιον υπόχρεο θέλουν να αποζημιωθούν. Εν συνεχεία, η εταιρεία, που καταβάλλει την αποζημίωση, ζητάει από τους υπόλοιπους προαναφερθέντες υπόχρεους ,τα ποσά που τους αναλογούν.
Τι θα πάρεις ως αποζημίωση;
Η απάντηση στο εν λόγω ερώτημα σχετίζεται με τις συνέπειες που προκαλεί ένα τροχαίο ατύχημα. Είναι αυτονόητο πως οι συνέπειες ενός τροχαίου ατυχήματος μπορεί να είναι υλικές ή να αφορούν τη σωματική ακεραιότητα, ακόμα, και τη ζωή των θυμάτων. Επιπλέον, υπάρχουν και οι συνέπειες της ψυχολογικής οδύνης και της ηθικής βλάβης.
Οι υλικές συνέπειες αφορούν την κατάσταση του αυτοκινήτου σου, προφανώς. Η καταστροφή κάποιων μερών του επιβάλλει την άμεση επιδιόρθωσή τους και αυτό σημαίνει, ασφαλώς, ότι πρέπει να αποζημιωθείς για τις σχετικές δαπάνες.Αν το αυτοκίνητό σου έχει καταστραφεί ολοσχερώς, αν είναι για απόσυρση, να τογράψουμε απλά, αποζημιώνεσαι εξ ολοκλήρου για την αξία που είχε κατά τηχρονική περίοδο του ατυχήματος. Η αξία του αυτοκινήτου μπορεί να είναι μεταπωλητική. Στην περίπτωση αυτή, πουλάς το αυτοκίνητο και βγάζεις λεφτά.
Όμως ένα τρακαρισμένο αυτοκίνητο δε μπορεί να πουληθεί στην τιμή που είχεπριν το τρακάρισμα για λόγους που είναι λίγο πολύ ευνόητοι. Άρα, μπορείς ναδιεκδικήσεις αποζημίωση και για τη μείωση της μεταπωλητικής του αξίας. Η εν λόγω αξία διαμορφώνεται σε κάποιες περιπτώσεις από τα κέρδη που μπορεί να προσφέρει η χρήση του αυτοκινήτου στον κάτοχό του. Μιλάμε, ασφαλώς, για τιςπεριπτώσεις των επαγγελματιών οδηγών, οι οποίοι μπορούν να αποζημιωθούν για τα διαφυγόντα κέρδη τους.
Οι βλάβες της σωματικής ακεραιότητας συνεπάγονται την παρακολούθηση ειδική ιατρικής και φαρμακευτικής αγωγής, τα έξοδα των οποίων περιλαμβάνονται στις απαιτήσεις αποζημίωσης για ένα τροχαίο ατύχημα. Ασφαλώς, οι βλάβες της σωματικής ακεραιότητας μπορούν να οδηγούν στην προσωρινή ή και μόνιμη απόσυρση του παθόντος από την εργασία του, κάτι που συνεπάγεται σαφώς ένα μεγάλο κόστος για τον ίδιο και την οικογένεια του, το οποίο πρέπει να καλυφθεί με την αποζημίωση.
Το άρθρο 929 του Αστικού Κώδικα αναφέρει, ότι στην περίπτωση της σωματικής βλάβης, ο δικαιούχος της αποζημίωσης είναι κάθε τρίτος που έχει «κατά το νόμο δικαίωμα να απαιτήσει την παροχή υπηρεσιών από τον παθόντα και τις στερείται». Για παράδειγμα, οι γονείς και ο / η σύζυγος. Ένα άλλο άρθρο του Αστικού Κώδικα, το 931, αναφέρει πως η αναπηρία ή παραμόρφωση (ως αποτελέσματα σωματικών βλαβών) αποτελούν ξεχωριστές αιτίες αποζημίωσης, εφόσον επηρεάζουν το μέλλον του παθόντα και επιτείνουν την ηθική βλάβη του. Με την κατάθεση μήνυσης, ακολουθεί μία σειρά από δικαστικές ενεργείες που στόχο έχουν την απόδοση ευθυνών και την παραλαβή αποζημίωσης.
Στην περίπτωση θανάτου, η αποζημίωση αφορά τα έξοδα της κηδείας του νεκρού, το κόστος της διατροφής των «δικαιούχων προσώπων» και την ψυχική οδύνη των συγγενών.
Η εκδίκαση μίας υπόθεσης τροχαίου ατυχήματος γίνεται στο Μονομελές Πρωτοδικείο ή στο Ειρηνοδικείο της περιοχής, όπου κατοικεί ο κατηγορούμενος οδηγός. Στις περιπτώσεις, όμως, σωματικής βλάβης, αλλά και στις περιπτώσεις όπου εμπλέκονται αλλοδαπά οχήματα, η εκδίκαση της υπόθεσης γίνεται στο δικαστήριο που εδρεύει στον τόπο του ατυχήματος.
Όπως και να έχει, μη το κουράζουμε άλλο, τράκαρες και ψάχνεις δικηγόρο.
Και που θα τον βρεις; Θα τον βρεις με τη βοήθεια του καλύτερου οδηγού αυτής της χώρας. Του οδηγού που δε ξέρει, καν, τι σημαίνει η λέξη «ατύχημα». Του Χρυσού Οδηγού!
