Θα έχετε σίγουρα ακούσει για τα προβιοτικά, τα ζωντανά βακτήρια που κάνουν καλό στον οργανισμό μας, και ειδικά στην καλή λειτουργία του εντέρου μας.
Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί – βακτήρια, οι οποίοι, όταν λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες, ωφελούν την υγεία του οργανισμού – ξενιστή.
Τα βακτήρια είναι αναπόσπαστο μέρος της φυσιολογικής μικροχλωρίδας του εντέρου μας. Το γαστρεντερικό σύστημα των ενηλίκων ατόμων αποικίζεται από πάνω από 500 είδη βακτηρίων, γνωστά και ως «καλά βακτήρια», τα οποία συνιστούν την εντερική χλωρίδα του οργανισμού.
Τα βακτήρια αυτά όχι μόνο δεν κάνουν κακό στον οργανισμό, αλλά, αντίθετα, αποφέρουν σημαντικά οφέλη, όπως:
- Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, αφού μπορούν να αντιμετωπίζουν τα παθογόνα βακτήρια που εισέρχονται στον οργανισμό μας, εμποδίζοντάς τα να αποικίσουν το έντερο και να βλάψουν τον οργανισμό
- Ενίσχυση της στεγανότητας του εντερικού φραγμού
- Διευκόλυνση των μεταβολικών λειτουργιών, αφού παράγουν ένζυμα που διευκολύνουν την κατανομή και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών που λαμβάνει ο οργανισμός μέσω της τροφής.
Η ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου έχει μεγάλη σημασία για την υγεία και την καλή λειτουργία του εντέρου, αλλά και του οργανισμού, γενικά, αφού στο έντερο γίνεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, που είναι απαραίτητα, για να ζήσει ο οργανισμός.
Η ισορροπία αυτή μπορεί να διαταραχθεί από διάφορους παράγοντες, όπως η λήψη αντιβίωσης ή άλλων φαρμάκων, η κακή διατροφή, το άγχος. Η επαναφορά αυτής της ισορροπίας είναι απαραίτητη, για να λειτουργεί καλά το έντερο, χωρίς ενοχλήσεις. Αυτή η αποκατάσταση της ισορροπίας μπορεί να γίνει με τη λήψη των κατάλληλων προβιοτικών.
Σε τι οφελούν τα προβιοτικά;
Τα προβιοτικά είναι βακτήρια που είναι ίδια ή παρόμοια με αυτά που βρίσκονται ούτως ή άλλως στο γαστρεντερικό μας σύστημα. Προβιοτικά προϊόντα είναι τρόφιμα και συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν προβιοτικά συστατικά, τα οποία μπαίνουν στον οργανισμό μας μέσω της διατροφικής οδού, επιβιώνουν περνώντας από το γαστρεντερικό σωλήνα, ωφελώντας, στη συνέχεια, την υγεία του οργανισμού. Τα περισσότερα από αυτά ανήκουν στο γένος Lactobacillus και στο γένος Bifidobacterium.
Τα κυριότερα οφέλη που μπορεί να έχει κανείς καταναλώνοντας τέτοια προϊόντα:
- Διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στα «καλά» και στα επιβλαβή βακτήρια της φυσιολογικής μικροχλωρίδας του εντέρου μας, η οποία μπορεί να έχει διαταραχθεί από λήψη φαρμάκων, κακή διατροφή και στρες
- Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς εμποδίζουν την ανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων του εντέρου και παθογόνων μικροοργανισμών
- Βελτίωση της λειτουργίας του εντέρου
- Αποκατάσταση της ομοιόστασης της εντερικής μικροχλωρίδας, όταν εμφανίζεται διάρροια που προκαλείται από τη λήψη αντιβιοτικών
- Ανακούφιση των συμπτωμάτων σε ασθένειες, όπως ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (νόσος του Crohn & ελκώδης κολίτιδα), δυσανεξία στη λακτόζη και σπαστική κολίτιδα/σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Πρόληψη και θεραπεία μυκητιάσεων του γυναικείου κόλπου, ειδικά σε γυναίκες που παρουσιάζουν συχνά κολπίτιδες και τραχηλίτιδες
- Ανακούφιση των συμπτωμάτων σε προβλήματα, όπως κολικοί, δυσκοιλιότητα ή διάρροια σε βρέφη και παιδιά
- Μείωση εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ουροποιητικού
Φυσικές πηγές προβιοτικών είναι τα προϊόντα ζύμωσης, όπως το γιαούρτι που δεν έχει παστεριωθεί. Το γιαούρτι με «ζωντανά βακτήρια» περιέχει λακτοβάκιλλους και μπιφιντοβακτήρια, τα οποία μπορούν να ανακουφίσουν από διάφορα προβλήματα του γαστρεντερικού. Προβιοτικά περιέχει και το κεφίρ, το οποίο δημιουργείται από τη ζύμωση του γάλακτος, αλλά και το ξινόγαλο. Τα μαλακά τυριά που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γκούντα, περιέχουν κι αυτά προβιοτικά (λακτοβάκιλλους).
Εκτός από τα τρόφιμα που είναι φυσικές πηγές προβιοτικών, στα φαρμακεία θα μπορέσετε να βρείτε μια μεγάλη ποικιλία συμπληρωμάτων διατροφής με προβιοτικά, σε μορφή ταμπλέτας, κάψουλας ή ακόμα και σαν σκόνη που διαλύεται στο νερό.
Δυστυχώς, η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη στην κατανάλωση αντιβιοτικών. Η αντιβίωση διαταράσσει σε μεγάλο βαθμό τη φυσιολογική μικροχλωρίδα του εντέρου μας και προκαλεί συχνά γαστρεντερικές διαταραχές, όπως διάρροια. Για αυτό το λόγο, όταν παίρνει κανείς αντιβίωση, καλό είναι να ξεκινάει τη λήψη προβιοτικών ταυτόχρονα με την αντιβίωση και να τη συνεχίζει κάποιες μέρες και μετά τη διακοπή της αντιβίωσης, μέχρι να αποκατασταθεί η εντερική ισορροπία.
Συμπερασματικά, η λήψη προβιοτικών είναι ιδιαίτερα χρήσιμη
- σε αγωγή με αντιβιοτικά (κατά τη διάρκεια και μετά τη λήψη)
- σε διαταραχές του εντέρου, όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, φούσκωμα, δυσπεψία, σπαστική κολίτιδα
- σε διαταραχές του ουροποιητικού, όπως η κυστίτιδα
- σε κολπικές βακτηριακές λοιμώξεις
- σε φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου
- σε χρόνια φλεγμονή του στομάχου και σε έλκη που προκαλούνται από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού
- σε μόλυνση με ροταϊό (συχνή αιτία διάρροιας στα μικρά παιδιά)
Τα προβιοτικά είναι ασφαλή και μπορούν να τα παίρνουν όλοι, ακόμα και παιδιά, εγκυμονούσες ή θηλάζουσες. Μπορούν, επίσης, να τα πάρουν και άνθρωποι που παίρνουν φάρμακα, αφού τα προβιοτικά δρουν στο έντερο και δεν περνάνε στην κυκλοφορία του αίματος, όπως τα φάρμακα.
Έχει παρατηρηθεί ότι κάποια είδη προβιοτικών δρουν καλύτερα σε κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα ή ασθένειες. Για αυτό το λόγο, ζητήστε από τον φαρμακοποιό σας να σας προτείνει το είδος του προβιοτικού που μπορεί να βοηθήσει περισσότερο στο πρόβλημά σας.