Η ενοικίαση σπιτιού στην Ελλάδα αποτελεί μια κοινή πρακτική για πολλούς ανθρώπους, καθώς η αγορά ακινήτων παραμένει συχνά απρόσιτη για τους περισσότερους. Παράλληλα, ωστόσο, η αύξηση των τιμών ενοικίασης και η έντονη ζήτηση για κατοικίες δημιουργούν έναν ιδιαίτερα δύσκολο ανταγωνισμό στην αγορά. Ένα από τα πιο επώδυνα και δυσάρεστα φαινόμενα που μπορεί να αντιμετωπίσεις ως ενοικιαστής σήμερα είναι το φαινόμενο του “διωγμού” από το σπίτι που ενοικιάζεις, καθώς ο ιδιοκτήτης αποφασίζει να το χρησιμοποιήσει για ιδιοκατοίκηση, αφήνοντάς σε χωρίς στέγη την τελευταία στιγμή.
Αυτό το φαινόμενο δεν είναι καινούριο, σίγουρα, αλλά τα τελευταία χρόνια φαίνεται να έχει ενταθεί, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης, που είχε ως αποτέλεσμα την αυξημένη ζήτηση για φθηνές και προσβάσιμες λύσεις στέγασης. Ωστόσο, οι ενοικιαστές που βρίσκονται αντιμέτωποι με αυτό το ενδεχόμενο συχνά αδυνατούν να κατανοήσουν πλήρως τα δικαιώματα τους και τις διαδικασίες που αφορούν τη σχέση τους με τον ιδιοκτήτη. Αντιμετωπίζουν, έτσι, έναν δικαστικό και οικονομικό γρίφο που, αν δεν λυθεί σωστά, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αναστάτωση στη ζωή τους.
Η Νομική Διάσταση του Θέματος
Όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου αποφασίζει να ζητήσει την έξωση του ενοικιαστή για να το χρησιμοποιήσει για προσωπική του χρήση ή για κάποιον συγγενή του, υπάρχουν ορισμένα νομικά δικαιώματα που προστατεύουν τον ενοικιαστή. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, ο ιδιοκτήτης πρέπει να ειδοποιήσει τον ενοικιαστή με έγγραφη ειδοποίηση, συνήθως 3 ή 6 μήνες πριν από την έξωση, ανάλογα με τη διάρκεια της μίσθωσης και τη συμφωνία που υπάρχει ανάμεσα στα δύο μέρη.
Επιπλέον, για να προχωρήσει η έξωση, ο ιδιοκτήτης πρέπει να αποδείξει ότι η κατοικία είναι απαραίτητη για την προσωπική του χρήση ή για χρήση από μέλος της οικογένειάς του. Αν η αίτηση για έξωση γίνει για σκοπούς που δεν συνάδουν με την προσωπική ή οικογενειακή χρήση του ακινήτου, ο ενοικιαστής μπορεί να αμφισβητήσει την αίτηση στα δικαστήρια. Στην περίπτωση αυτή, ο ενοικιαστής δικαιούται να παραμείνει στο σπίτι έως ότου ολοκληρωθεί η δικαστική διαδικασία. Μάλιστα, σε αυτή την περίπτωση ο ιδιοκτήτης μπορεί να χρειαστεί να δώσει στον ενοικιαστή ένα ποσό ως αποζημίωση.
Ωστόσο, αν ο ιδιοκτήτης προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα και τις αποδείξεις για την αναγκαιότητα της ιδιοκατοίκησης, η δικαστική απόφαση συνήθως θα είναι υπέρ του ιδιοκτήτη και ο ενοικιαστής θα πρέπει να φύγει από το ακίνητο. Σε αυτήν την περίπτωση, ο ενοικιαστής δικαιούται συνήθως αποζημίωση για την αναστάτωση και τις δαπάνες που έχει υποστεί από την έξωση, αν και το ποσό αυτό δεν είναι πάντα ικανοποιητικό για να καλύψει τα έξοδα εύρεσης νέας κατοικίας.
Η Συναισθηματική και Κοινωνική Διάσταση
Εκτός από τη νομική και οικονομική διάσταση του προβλήματος, ο διωγμός του ενοικιαστή από το σπίτι για ιδιοκατοίκηση έχει και σοβαρές συναισθηματικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Οι περισσότεροι ενοικιαστές που βρίσκονται σε αυτήν την κατάσταση έχουν δημιουργήσει βαθιές σχέσεις με τον χώρο τους, είτε λόγω της μακροχρόνιας διαμονής είτε λόγω της συναισθηματικής σύνδεσης που έχουν αναπτύξει με το σπίτι τους. Το να πρέπει να αποχαιρετήσουν το σπίτι τους και κατ’ επέκταση τη γειτονιά τους μπορεί να προκαλέσει άγχος, απογοήτευση, ακόμη, και κατάθλιψη.
Η διαδικασία εύρεσης νέας κατοικίας, μάλιστα, μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη. Οι τιμές των ενοικίων στην Ελλάδα έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια και η έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων καθιστά την εύρεση ενός νέου σπιτιού ιδιαίτερα δύσκολη. Πολλοί άνθρωποι βρίσκονται αντιμέτωποι με τη δυσκολία να βρουν κάτι που να είναι οικονομικά προσιτό, να καλύπτει τις ανάγκες τους και να βρίσκεται σε μια περιοχή που να τους εξυπηρετεί.
Κοινωνικές Επιπτώσεις
Η κατάσταση της στέγασης στην Ελλάδα έχει αποκτήσει κοινωνικές διαστάσεις. Οι νέοι άνθρωποι, οι οικογένειες με μικρά παιδιά ή τα άτομα που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα βιώνουν ιδιαίτερα έντονα τις συνέπειες της περιορισμένης προσφοράς και της υψηλής ζήτησης κατοικιών. Η ενοικίαση ενός σπιτιού δεν είναι πλέον μια εύκολη λύση και η απώλεια της κατοικίας για λόγους ιδιοκατοίκησης μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική περιθωριοποίηση, καθώς οι ενοικιαστές αναγκάζονται να μετακινηθούν σε περιοχές με χαμηλότερη ποιότητα ζωής ή να αναζητήσουν καταλύματα σε περιοχές εκτός των πόλεων, όπου οι μετακινήσεις γίνονται πιο δύσκολες. Η συχνή αλλαγή κατοικίας για λόγους ενοικίασης δημιουργεί, επίσης, αβεβαιότητα στην κοινωνική ζωή των ατόμων, καθώς η μετακόμιση δεν αφορά μόνο τον ίδιο τον ενοικιαστή, αλλά συχνά και τα μέλη της οικογένειάς του, όπως τα παιδιά τους, οι οποίοι μπορεί να πρέπει να αλλάξουν σχολεία ή να προσαρμοστούν σε νέες κοινωνικές συνθήκες. Βρες σημερα κιόλας το μεσιτικό γραφείο που θα συμβάλλει στην εύρεση της ιδανικής κατοικίας για σένα.
Στο xo.gr που θα μπεις, μπορείς να βρεις μεσιτικά γραφεία σε κάθε περιοχή του ενδιαφέροντός σου, που θα σε βοηθήσουν να βρεις ενα νέο σπίτι και θα είναι δίπλα σου σε όλη τη φάση της αναζήτησης. Η ενοικίαση σπιτιού είναι μια αναγκαία πρακτική για πολλούς, αλλά το να σε διώξουν από το σπίτι, λόγω ιδιοκατοίκησης, είναι μια δυσάρεστη κατάσταση που αφενός μπορεί να συμβεί στον οποιοδήποτε και αφετέρου πρέπει να είσαι όσο το δυνατόν καλύτερα προετοιμασμένος και «διαβασμένος» για μια τέτοια εξέλιξη. Η ανάγκη για ιδιοκατοίκηση του ιδιοκτήτη δεν μπορεί να παραγνωριστεί, αλλά είναι απαραίτητο να υπάρξει μια πιο διαφανής και ισχυρότερη νομοθετική προστασία για τους ενοικιαστές. Εφόσον η νομοθεσία και οι κοινωνικές πολιτικές αναγνωρίσουν την ανάγκη για μια πιο δίκαιη και ισότιμη προσέγγιση, ίσως να είναι δυνατόν να διασφαλιστεί καλύτερη στέγαση και για τους δύο.